Plaatsen > Rome > San Giovanni in Laterano
De San Giovanni in Laterano ligt aan de Piazza del Laterano dichtbij het Lateraans Paleis in de Italiaanse hoofdstad Rome.
Het terrein waarop zowel de basiliek als het Lateraanse paleis gebouwd zijn, was in de Romeinse tijd het bezit van de familie Laterani. Hier komt uiteraard ook de naam vandaan. De familie Laterani was een grote familie van importeurs van wilde dieren. In de 1e eeuw na Christus bouwde ze er een geweldig paleis. Toen Plautius Laternus meedeed aan de de samenzwering van Piso tegen Nero, liet men hem terechtstellen in 64 na Christus en werden de bezittingen van de familie overgenomen door Nero.
De San Giovanni is in 324 voltooid door Keizer Constantijn de Grote. Hij was erg tolerant tegenover de christenen.
Sinds de bouw is de kerk meerdere malen gerestaureerd en herbouwd, dankzij natuurrampen en branden.
De kerk is drie keer herbouwd.
- 5e eeuw: kerk verwoest door barbaren. 1e ronde exemplaar van de aan Johannes de Doper gewijde doopkapel is in 432 door de Goten vervangen in opdracht van Sixtus III
- In 896 is de kerk verwoest door een aardbeving
- Door 2 branden een in 1308 en de ander in 1361 was de kerk in verval. De kerk was zodanig in verval geraakt dat Petrarca zich persoonlijk tot Paus Urbanus de 5e richtte zodat die er wat aan zou gaan doen. Ook kon Paus Gregorius XI niet in de kerk verblijven door de branden en toen hij in 1377 uit Avignon terugkeerde vestigde hij zich in het vaticaan, daarom wonen de pausen nu daar.
Tussen de 5e en de 7e eeuw zijn de vierstraat kapellen gemaakt
- De Cappella del Battista heeft een bronzen deur uit de late oudheid
- Cappella di San Giovanni Battista heeft een mozaïek uit de vijfde eeuw
- Cappella di San Venanzio heeft mozaïeken uit de zevende eeuw
De basiliek is uitgerust met een middeleeuwse kruisgang. De familie Vassalletto bouwde rond 1220 deze kruisgang met gedraaide zuilen en marmeren inlegwerk. Opvallend is het grote verschil van de zuilen. Sommige zuilen zijn recht en glad, terwijl anderen gedraaid zijn en versierd met mozaïeken
In 1368 kreeg de kerk een nieuw ciborium, dat nu op het hoofdaltaar staat, gemaakt door Giovanni di Stefano een kunstenaar uit siena omdat er in Rome geen beeldhouwers meer woonden die het konden.
Tijdens het pontificaat van Martinus de 5e stelde hij de basiliek onder toezicht van zijn neef Prospero di Marcantonio.
In 1425 liet die eerst de kapconstructie vernieuwen en in juli dat zelfde jaar werd begonnen met de voorbereidingen voor de nieuwe vloer in het middenschip, gemaakt van marmer van antieke monumenten. Vanaf 1426 kwam er geld beschikbaar voor fresco´s. Er werden fresco´s gemaakt door Gentile da Fabriano, die bestonden vermoedelijk uit 16 delen van 4 meter.
Tussen 1562 en 1567 is het plafond van de kerk gemaakt door de leerlingen Michelangelo en ontworpen door Michelangelo zelf.
Voor de noordelijke zijbeuk is in 1586-1589 een voorhal gebouwd naar het ontwerp van Domenico Fontana. Vanaf de bovenste loggia geeft de paus zijn zegen op Hemelvaartsdag
Giacomo della Porta renoveerde de frescos eind 16e eeuw, toen werd de omloop verhoogd.
In 1646 is de San Giovanni in Laterano verbouwd door Borromi. Hij liet het de basiliek in tact. De fresco´s die Pospero di Marcantonio liet maken zijn allemaal vernietigd op één deel na, doordat Borromini de kerk moest verbouwen door paus Innocentius de 10e voor het heilige jaar 1650. De paus wilde wel dat de originele vijfschepige basiliek bewaard bleef en er ook zo min mogelijk gedaan mocht worden aan de indeling van de kerk. Hij had dus weinig mogelijkheden. Hij heeft o.a. aan de zijbeuken busten van cherubijnen toegevoegd. Cherubijnen zijn een soort 2e rangs engelen waarbij de hoogste rang serafijnen zijn. Cherubijnen worden vaak verward met engelen. Een Bijbelse engel heeft echter geen vleugels. Ook heeft Borromini de wanden ter hoogte van de ramen met ovale medaillons versierd.
In 1677-78 is aan het deksel van de antieke doopvont een verguld bronzen opzetstuk toegevoegd.
In 1730 is de corsini-kapel links van de hoofdingang gebouwd ter ere van Paus Clemens 12e.
In 1735 is er een gevel ontworpen door Alessandro Galilei. Deze gevel trok veel bekijks en kreeg veel aanzien, zo werd het ook de officiële kathedraal van de Paus.
Sinds 1929 is de San Giovanni in Laterano in het bezit van de Gouden Stoel. De Gouden Stoel is de regering van de Katholieke Kerk en Vaticaanstad.
In de 18de eeuw is verder gegaan met restaureren en verfraaien van de kerk en uiteindelijk volgden in de 19de eeuw de laatste aanvullingen aan de kerk onder paus Pius IX en paus Leo VIII, die in 1886 het koor liet vergroten. In totaal hebben twintig pausen aan de kerk gebouwd, verfraaid en gerestaureerd.
De officiële naam van de San Giovanni in Laterano is Aartsbasiliek van de Allerheiligste Verlosser. De kerk is opgedragen aan Jezus en aan beide heilige Johannessen namelijk Johannes de Doper en Johannes de Evangelist.
Pagina met bijdrage van Laurens, Gemeentelijk Gymnasium Hilversum.